10/05/2013 10:17:00

Një kafe në Prezë

Krijimi nga princët Topias në fillim të shekullit të XV-të: sot një oaz për turistët

DURRËS - Prej dy vjetësh, Preza është kthyer në një pikë turistike mjaft të vizituar. Vetëm shumë pranë rrugës kombëtare Vorë-Fushë-Krujë, komuna ka tashmë një atraksion turistik, ku mbërrihet shumë lehtë.

Rruga prej 3.2 km, një investim prej 200 milion lekë i Qeverisë shqiptare, e ka afruar ndjeshëm fshatin me të njëjtin emër, me vizitorët shqiptarë dhe të huaj, të cilët vetëm brenda pak minutash ndodhen në kalanë mesjetare.

"Në Prezë ia vlen të ngjitesh qoftë edhe për një kafe-thotë Galip Dedej, pensionist nga Durrësi, i cili e ka bërë zakon të vizitojë kalatë e vjetra që ndodhen në Shqipërinë e mesme. Më pëlqen Preza, pasi prej lartësisë së saj mund të shohësh nga një krah Krujës dhe aeroportin e Rinasit, ndërsa në perëndim, bashkë me detin, kur moti është i kthjellët, duket kepi i Rodonit", thotë detari pensionist.

Në fakt, kënaqësinë e kafes që do të pimë në Prezë fillojmë e ndjejmë që kur shkëputemi nga rruga nacionale Vorë-Fushë-Krujë dhe ngjitemi drejt Kalasë mesjetare. Veprat e artit në rrugën që gjarpëron, duke fituar kuotë në çdo metër, janë të shumta.

Ndalemi diku dhe shohim se si Dielli i pasdites ndriçon të gjithë fushën nga Tirana, deri në Krujë, në faqe të malit të Skënderbeut. Në të dy krahët e rrugës që çan përmes fushën e Rinasit, ngrihen kapanonet e bizneseve të ndryshme, të cilat nga lart duken si makete të një planimetrie të pamatë.

Rruga gjarpëron mes ullinjve të egër dhe shegëve me frute me ngjyrë të kuqe gjak. Banesat në anë të rrugës dendësohen sapo i afrohemi fshatit. Kemi mbërritur në Prezë, një komunë me 6500 banorë. Në qendër të komunës, disa pemë të hershme ulliri i bëjnë hije sheshit të shtruar rishtaz me asfhalt, i cili përfundon me godinën katrore të një pusi mesjetar.

Në shënimin për turistët lexojmë se, kalaja është ndërtuar nga princët Topias, zotërues të kësaj treve, në fillim të shekullit të 15-të. Kur kalojmë dy dyert hijerënda të saj dhe ndeshemi me oborrin në formë katërkëndëshe, duket sikur kemi hyrë në një epokë tjetër.

Qetësia e oborrit prishet herë pas here nga këmborët e qingjave që kullosin të pashqetësuar prej kërkujt. Kulla e sahatit duket në të katër anët e horizontit dhe thonë se u ka shërbyer shumë fshatrave të zonës. E ngritur rreth viteve 1800-të, ajo shquhet për pozicionin mjaft të bukur, duke kontrolluar fushën e Tiranës.

Vetë kalaja është ruajtur mirë dhe brenda saj të bie në sy një godinë dykatëshe, e ndërtuar kryesisht me shkallë druri dhe dritare të vogla. Çdo element brenda kalasë 500-vjeçare të jep kënaqësi dhe duket se nuk jemi të vetmit që duam ta shijojmë atë.

Në mbrëmje, në portën e kalasë shihen edhe mjaft vizitorë të të gjitha moshave, ndërsa neonet në rrugën e re janë ndezur dhe ftojnë mysafirë të tjerë.

HermesNews - ©2013

Dërgo me email | Stampo artikullin