Video
12/07/2013 10:02:48
Mrekullitė e kėrpurdhave
Llojet mė tė famshme nė botė: pse duhet t'i konsumojmė ? Ēfarė nuk dimė ?
Sekretet e aromave tė Brunhildės Kėrpurdhė quhet zakonisht pjesa e dukshme e mykeve shumėqelizore. Ekzistojnė rreth 38.000 varietete tė kerpudhave nė botė. Disa prej tyre janė tė ngrėnshme (ushqyese) dhe shumė toksike (mund tė shkaktojnė helmim apo edhe vdekje). Tregu furnizohet kryesisht nga kėrpudhat e bardha tė kultivuara (bisporus Agaricus), perle (pleurotus ostreatus), portobello, crimini, kėrpudha tė konservuara dhe kėrpudha tė egra tė rralla qė gjenden mė tepėr zakonisht nė formė tė tharė ose tė ngrirė.
Kėrpudhat kanė vlera tė larta ushqyese. Ato kanė pėrmbajtje tė lartė tė proteinave dhe natriumi, tė ulėta nė yndyrė tė ngopur dhe nuk pėrmbajnė aspak kolesterol. Kanė shumė vlera pasi pėrmbajnė tė gjitha aminoacidet esenciale, pra ėshtė shumė mė superior nga proteinat e tjera bimore, duke iu afruar shumė cilėsisht proteinave shtazore. Gjithashtu kėrpudhat janė njė burim i pasur i fibrave, pėrmbajnė vitamin C,B kompleks (acid folik dhe sidomos thiamine, riboflavin, acid Pantothenic, B6), hekur, zink, mangan, fosfor, kalium, baker dhe selen. Pėrfitimet qė kemi prej konsumimit tė shpeshtė tė kėrpudhave tė ngrėnshme janė: 1- Ul nivelin e kolesterolit nė gjak pasi enzimat dhe fibrat qė pėrmbajnė ato ndihmojnė nė uljen e kolesterolit. Pėrmbajtja e lartė e proteinės sė varfėr nė energji kontribuon nė shkatėrrimin e kolesterolit tė lartė, pasi bėhet tretja e kėrpudhave.
2- Luan njė rol mbrojtės nga kanceri i gjirit dhe ai i prostatės. Acidi linoleik dhe beta-glukanit qė pėrmbajnė kėrpudhat janė ato qė i japin vetinė e aktivitetit antikanceroz, beta-glucani ėshtė i njohur pėr forcimin e imunitetit. Por duke qenė se pėrmbajnė dhe selen gjithashtu ndihmon nė pezullimin e qelizave kanceroze. Shumė studime kanė treguar se duke vepruar sė bashku me vitaminen E kėto ulin ndjeshėm shfaqjen e kancerit nė zorrėn e trashė.
3- Kanė njė rol rregullator tė sheqerit nė gjak. Duke qenė se pėrmban shumė enzima dhe insulinė ul ndjeshėm glukozėn qė pėrmbajnė ushqime tė ndryshme. Antibiotikėt natyrorė qė pėrmban mbrojnė nga infeskionet e ndryshme, por edhe infeksionet qė shkaktohen prej diabetit.
4-Pėrmirėson ndjeshėm sistemin imunitar. Ergothionina, ėshtė njė nga antioksidantet mė tė fuqishėm natyror qė pėrmban kėrpudha. Ai mbron qelizat nga radikalet e lira, tė cilat shkatėrrojnė qelizat e shėndosha.Antibiotikėt dhe sidomos Penicilina, po ashtu dhe vitamina C, A dhe B kompleks qė gjėndet tek kėrpudhat forcojnė shumė sistemin imunitar dhe ndihmojnė kundėr infeksioneve.
5- (Sideropenia anemike), mungresa e Hekurit ne gjak. Hekuri qė pėrmbajnė kėrpudhat ndihmon kundra anemive tė lehta nė gjak.
5- Ul presionin e gjakut (pra tensionin) pasi pėrmban kalium, pėrmbajtja e lartė e kaliumit dhe e ulėt nė natrium ndihmon nė parandalimin e tensionit tė lartė.
6- Ka edhe aktivitet antibakterial pėr shkak tė pėrmbajtjes sė bakrit.
7- Duke konsumuar kėrpudhat marrim sasi tė mjaftueshme kalziumi, janė shumė tė pasura nv kalzium i cili ndihmon pėr forcimin e eshtrave, gjithashtu edhe nė fuksion tė sistemit nervor. Kėshillohet pėr gratė qė janė nė menopauzė pasi ato nė kėtė periudhė kanė nevojė tė lartė tė kalciumit (kjo ėshtė hormonale pasi hormoni i ostrogenit pakėsohet nė periudhėn e menopausės e ndikon nė uljen e nivlit tė kalziumit nė organizėm).
8-Veprim mjekues. Kėrpudha Reishi dhe Shitake japoneze qė rriten nė pemė, pėrdoren nė mjekėsinė tradicionale kineze pėr mė shumė se 2.000 vjet jo vetėm pėr efektet e dobishme, por edhe pėr shkak tė mungesės sė efekteve anėsore. Kėtu tek ne (Austri) shiten kėrpudhat Shitake tė kultivuara nė gjėndje tė freskėt por edhe tė thata, ndėrsa kėrpudha Reishi gjėndet nė farmaci nė formė tabletash apo kapsulash ose pluhuri.
Reishi ėshtė e shėnuar nė Farmakopea SHBA (American Bimor Pharmacopeia dhe terapeutik Compedium) dhe quhet kėrpudha mrekulluese. Nė mėnyrė tė ngjashme nė Kinė njihet me emrat kėrpudha e pavdekesisė, kėrpudha e mbinatyrshme, kėrpudha magjike.
Pėr mė teper nė treg ka dalė dhe njė kafe bio e pėrzier me kėrpudhėn Reishi, pasi dihet qė kafeja ėshtė pija mė e konsumuar nė botė. Kėshtu pimė kafenė por dhe pėrfitojmė nga kėrpudha Reishi. //HermesNews - ©2013//
Kėrpurdhat Reishi