Kulturė
23/08/2013 11:56:17
Lajmi i mirė pėr ata qė nuk harrojnė Tomkėn dhe shokėt e tij
Pritet restaurimi i njė prej ikonave tė kinematografisė shqiptare. ''Tomka dhe shokėt e tij'' mund tė shkojė nė Berlinale
TIRANE - "Arkivi Qėndror Shtetėror i Filmit ka kėnaqėsinė tė ndajė me ju...", padyshim qė pėr ata tė cilėt nuk harrojnė perlat e kinematografisė shqiptare ėshtė lajm shumė i mirė. Bėhet fjalė pėr restaurimin, pranė laboratorit tė Qendrės sė Konservimit tė Pasurive Audiovisuale tė Bibliotekės sė Kongresit Amerikan (LOC Audiovisual Conservation Center), tė filmit "Tomka dhe shokėt e tij", Xhanfise Keko 1977.
Lajmi konfirmohet nga Kenneth Weissman, supervizor nė laboratorin e LOC dhe njėherėsh anėtar i bordit tė Projektit tė Kinemasė Shqiptare dhe nga Regina Longo, drejtore e projektit tė kinemasė shqiptare (ACP). Projekti u paraqit nga Kenneth Weissman. "Tomka" do tė jetė njė kopje e re 35 mm, pozitiv, bardhė e zi, me titra nė anglisht dhe njė DCP (Digital Camer Package) me titra anglisht dhe frėngjisht. Nė kėtė mėnyrė filmi do tė ketė audiencė ndėrkombėtare.
"Tomka" restaurohet 36 vjet pas prodhimit, por nuk ėshtė ndėr filmat e rrezikuar nga degradimi. Pėrzgjedhja erdhi pas impaktit qė parashikohet tė ketė ky film tek publiku ndėrkombėtar. 
Niveli i lartė artistik dhe kinematik i Tomkės dhe tė qėnit vepėr e njė regjisoreje femėr janė elementė tė rėndėsishėm dhe jo tė zakontė pėr kinemanė e njė vendi tė vogėl ballkanik si Shqipėria.
Dokumentaristi irlandez Mark Cousins pėrfshiu pjesė nga "Tomka" dhe filmi tjetėr i Kekos "Qyteti mė i ri nė botė" nė dokumentarin e tij mbi pjesėmarrjen dhe lojėn aktoriale tė fėmijėve nė film "The Story of Children and Film", ku u pėrfshinė gjerėsisht filma nga kinematografia botėrore.
Dokumentari u shfaq nė Cannes Classics 2013 dhe vazhdon tė shfaqet nė Festivale tė tjera ndėrkombėtare si nė Dokufest 2013, etj. "Tomka" mund tė prezantohet dhe nė Berlinale 2014 nė programin Retrospektiv, ēfarė ende ėshtė konfirmuar nga organizatorėt e Festivalit.