Analiza
22/07/2013 13:36:06
Gratė, 26 % sipėrmarrje ekonomike
Ndėr arsyet qė pengojnė pėrhapjen dhe zgjerimin e bizneseve tė grave konsiderohen disa pengesa, ndėr tė cilat janė burime financiare tė kufizuara, rol nė familje kushtėzues pėr nisjen dhe zhvillimin e njė biznesi cdhe ndonėse cmohet aftėsia e tyre nė administrimin e financave familjare
TIRANE - Edhe pse kusht pėr fuqizimin ekonomik dhe faktor pėr emancipim, gratė nė Shqipėri vetėm nė 26% tė tyre drejtojnė sipėrmarrje ekonomike. Ndėr arsyet qė pengojnė pėrhapjen dhe zgjerimin e bizneseve tė grave konsiderohen disa pengesa, ndėr tė cilat janė burime financiare tė kufizuara, rol nė familje kushtėzues pėr nisjen dhe zhvillimin e njė biznesi cdhe ndonėse cmohet aftėsia e tyre nė administrimin e financave familjare, meshkujt zotėrojnė "timonin" e ekonomisė.
Sipas INSTAT, 18% e menaxherėve tė bizneseve private janė gra, por me diznivele nė shpėrndarje gjeografike dhe vetėm 61% e bizneseve tė grave janė nė rajonet Tiranė dhe Elbasan, kryesisht nė tregti, profesione tė lira, bujqėsi dhe rrobaqepėsi. Edhe pse sistemi bankar tregohet i gatshėm tė financojnė projektet e grave, vendos dhe kushtin qė kredia jepet vetėm pasi ato tė kenė 2 vjet qė kanė ngritur biznesin, thuhet nė njė studim tė "UN Women"-Shqipėri.
Sektori i bujqėsisė qė siguron mė shumė mundėsi punėsimi pėr gratė, nuk shėnon pozicione tė favorshme tė tyre dhe ndonėse punojnė mė se 50% e grave rurale, vetėm 6% e fermave menaxhohen prej tyre.
Nė strategjinė e zhvillimit tė Ndėrmarrjeve tė Vogla dhe tė Mesme, parashikohet qė nė vitin 2020 gratė nė Shqipėri do tė duhet tė arrijnė tė drejtojnė rreth 35% tė bizneseve, ndėrsa niveli i kredive pėr to tė arrijė nė 20% ndaj totalit.
Nė botė gratė zėnė 40.3% nė tregun botėror tė punės, 7.6% e tyre mbajnė postet mė tė paguara nė 500 kompanitė mė tė pasura, 14.4% postin e drejtueses ekzekutive nė kėto kompani dhe vetėm 16.1% drejtojnė bordet.
Nė Shqipėri mungon ende njė studim mbi praninė e grave nė kėshillat e administrimit e drejtimit tė kompanive private dhe publike.