Kulturė
17/04/2013 15:07:52
Rregullat e reja drejtėshkrimore
Gjatė mbledhjes u dhanė mendime dhe u bėnė propozime pėr njėsimin e rasteve tė njėjta me zgjidhje tė dyfishtė nė drejtshkrimin e sotėm
TIRANĖ - Pas mbledhjes sė fundit tė Kėshillit ndėrakademik pėr gjuhėn shqipe, propozimet pėr zgjidhjet konkrete qė u diskutuan, do tu pėrcillen Akademisė sė shkencave tė shqipėrisė dhe Akademisė sė shkencave dhe arteve tė Kosovės.
Sipas njoftimit pėr shtyp, nė mbledhjen e djeshme u diskutua dhe u bėnė propozime pėr disa ēėshtje tė tjera tė drejtshkrimit tė zanoreve e tė bashkėtingėlloreve nė shqipen standarde, si nė disa fjalė qė kanė zanore ė tė patheksuar a tė theksuar, togje zanoresh oo, ii, uu, bashkėtingėllore j/nj dhe zanore i, bashkėtingėllore r/rr, l/ll, bashkėtingėllore tė shurdhėta a tė zėshme, bashkėtingėllore dyshe dh, th, sh, xh, zh, nj, gj.
Mes gjuhėtarėve ėshtė rėnė dakord tė ruhet ė-ja e patheksuar nė shumė prej fjalėve qė pritej tė binte. Kėshilli Ndėrakademik kėrkon qė togjet e zanoreve (oo) tė shkruhen me njė zanore. Veē kėtyre, u diskutuan edhe disa ēėshtje qė lidhen me pėrdorimin e shkronjave tė mėdha.
Diskutimet nė Kėshill u pėrqendruan nė disa ēėshtje konkrete tė drejtshkrimit tė pėrmendura mė lart, qė nuk cėnojnė bazėn e nuk prekin sistemin e shqipes standard, thuhet nė njoftimin pėr shtyp.
Gjatė mbledhjes u dhanė mendime dhe u bėnė propozime pėr njėsimin e rasteve tė njėjta me zgjidhje tė dyfishtė nė drejtshkrimin e sotėm, si gjatė fleksionit, ashtu edhe gjatė formimit tė fjalėve, pėr mėnjanimin a pakėsimin e mundshėm e tė dobishėm tė pėrjashtimeve, pėr thjeshtimin e mėtejshėm tė ndonjė rregulle tė drejtshkrimit nė pajtim me gjendjen e sotme tė shqipes standarde etj.
Nė mbledhje u theksua se disa ēėshtje tė tilla tė drejtshkrimit janė tė gjera dhe tė ndėrlikuara dhe kėrkojnė studim tė mėtejshėm, pra, mbetet detyrė e gjuhėtarėve dhe e institucioneve shkencore pėrkatėse qė merren me gjuhėn shqipe, tė thellojnė studimet qė ndihmojnė edhe pėr zgjidhjen mė tė mirė tė problemeve tė ndryshme tė drejtshkrimit tė shqipes standard, thuhet nė deklaratėn e Kėshillit Ndėrakademik pėr Gjuhėn Shqipe.
Kjo ėshtė mbledhja e tretė e Kėshillit qė mbahet nė Tiranė gjatė viteve 2012-2013. Nė mbledhjen e parė, mė 7 mars 2012, u diskutua, u nxorėn pėrfundime dhe u bėnė propozime pėr ēėshtje tė leksikut, tė terminologjisė dhe tė anglicizmave nė shqipen e sotme standarde.
Nė mbledhjen e dytė, mė 27 qershor 2012, u diskutua rreth disa rasteve tė drejtshkrimit tė zanores ė tė patheksuar nė shqipen standarde. Kėshilli Ndėrakademik merr vendime jo tė detyrueshme pėr zbatim.