Kulturė
25/02/2013 16:22:13
Postobllok pranė ish-bllokut
Vendosja memorialit tė simboleve tė diktaturės pritet tė miratohet nga Kėshilli Bashkiak dhe bashkon nė njė instalacion tre objekte tė ngarkuar me simbolika lokale dhe universale
TIRANĖ - Kryqėzimi i Bulevardit Dėshmorėt e Kombit me rrugėn Ismail Qemali, pėrballė hotel Rogner, do tė jetė vendi ku do tė vendoset Memoriali pėr Simbolet e Diktaturės POSTBLLOK. Vendosja e tij, i cili pritet tė miratohet nga Kėshilli Bashkiak, bashkon nė njė instalacion tre objekte tė ngarkuar me simbolika lokale dhe universale.
Projekti ėshtė iniciuar nga Bashkia e Tiranės nė bashkėpunim me artistėt Fatos Lubonja dhe Ardian Isufi. Karakteristikė e veēantė e kėtij kompleksi ėshtė se tė tre objektet janė autentikė dhe vijnė nė formė artifakti, ēka do tė thotė qė bartin nė vetė trupin e tyre, gjurmėt e asaj kohe.
Gjithashtu, ndėrhyrja artistike do tė realizohet nė njė hapėsirė urbane historike nė hyrje tė Bllokut, pra pikėrisht nė vendin ku Bunkeri ėshtė instaluar qysh nė kohėn e diktaturės, ku do tė ndėrtohet memoriali si njė metaforė e arkeologjisė sė vuajtjes dhe dhimbjes.
Muri i Berlinit ėshtė njė copė e murit, dhuratė qė i ėshtė bėrė Bashkisė sė Tiranės nga Bashkia e Berlinit. Shtyllat e galerisė janė marrė nga miniera e kampit famėkeq tė Spaēit. Muri i Berlinit, i njohur nė tė gjithė botėn, ėshtė i mbushur me histori, qė na kujtojnė ndarjen e botės komuniste nga pjesa tjetėr e botės, luftėn e ftohtė, izolimin si mjet sundimi, mungesėn e komunikimit, tentativat pėr ta kaluar atė nė kėrkim tė lirisė, vrasjet rrėzė tij dhe mė nė fund shembjen e tij.
Bunkeri, me njė simbolikė veēanėrisht shqiptare, evokon izolimin e Shqipėrisė, paranojat e diktaturės, mundin e njerėzve pėr t'i ndėrtuar ato nėpėr tė gjithė territorin e Shqipėrisė, si fragmente tė njė piramide gjigante absurde.
Objekti i tretė ėshtė njė organizim shtyllash betoni, i njė fragmenti galerie miniere si ato ku kanė punuar ish tė burgosurit. Ai synon tė evokojė mundimin e gulakėve komunistė, punėn e papaguar prej skllavi, por edhe skllavėrimin e pjesės mė tė madhe tė popullsisė nė burgun e madh, pasi pamje tė tilla rrėnojash tė asaj kohe janė pjesė e peisazhit shqiptar anė e kėnd.
Vizitori i memorialit ftohet jo vetėm ta vėshtrojė nga jashtė rruga apo trotuari instalacionin, por edhe tė futet brenda tij, tė ecė nėpėr rruginat qė lidhin tre objektet, tė hyjė brenda bunkerit dhe tė rrugėtojė nėn dhe nėpėr shtyllat e galerisė sė Spaēit duke u kthyer me imagjinatė nė atė kohė, pėr tė evokuar kohėn e diktaturės komuniste me mungesėn e lirisė, vuajtjen, izolimin dhe persekutimin qė e ka karakterizuar.