12/12/2013 13:56:13

2013, viti kur bota zbuloi se përgjohej

Nga Mathieu Rabechault

WASHINGTON - Publikimi në vitin 2013 nga Edward Snowden i përgjimeve telefonike të shërbimeve amerikane në mbarë botën shkaktoi një Big Brother shumë të fuqishëm përballë të cilit asgjë nuk mbetet më private.

Në zemër të valës së goditjes që vazhdoi të përhapej që prej fillimit të qershorit një këshilltar në informatikë i cili në moshën 30 vjeç u bë një transmetues buletinesh të veçuara: Edward Snowden, i vënë në lojë nga shumë amerikanë si "tradhtar".

Sot i strehuar në Rusi, pasi është larguar nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës, i riu ia besoi shtypit, sidomos të përditshmes britanike "The Guardian", mijëra dokumente të hollësishme lidhur me kapacitetet në të gjitha drejtime të agjencisë amerikane të ngarkuar me përgjimin e komunikimeve, NSA.

Në një nga të paktat intervista të publikuara dje, Snowden, tha se shpreson që këto kabllograme do të sjellin më tepër transparencë. "Ajo që na shqetëson më tepër nuk është që ky survejim mund të kryhet në teori, por që shumica e popullsisë nuk kishte as më të voglën dijeni se ai po kryhej", shpjegoi ai për revistën "Time" që e vendosi në radhën e dytë të klasifikimit të saj për "njerëzit e vitit".

Me grumbullin e kabllogrameve, bota zbuloi me tmerr shtrirjen e këtyre programeve të mbikëqyrjes elektronike të NSA-së, që përfshiu shkarazi në objektiv shumë qytetarë amerikanë në dëm të organizatave amerikane të mbrojtjes së lirive individuale dhe të jetës private të cilat denoncuan "Big Brother"-in e qeverisë.

Kjo trazirë e bëri Barak Obamën të premtonte që në muajin gusht disa reforma duke argumentuar në të njëjtën kohë nevojën e këtyre programeve.
Por "nuk do të ketë ndryshime të mëdha", parashikon James Lewis, ekspert pranë CSIS-së, një grup reflektimi në Uashington.

Nëse ai e vlerëson "në rreth 25 për qind të zgjedhësve", "pakicën e zhurmshme" të amerikanëve e cila shprehet kundër këtyre programeve, shumica e popullsisë i miraton, sipas tij, këto shkeje të jetës private në emër të sigurisë.

Problemi është që "njerëzit nuk e kanë kuptuar asnjëherë me të vërtetë dallimin mes mbledhjes së të dhënave dhe leximit të tyre. Askush nuk mund të lexojë 70 milionë kabllograme, por mund të përdoren makineri për të identifikuar ato që kanë lidhje me terrorizmin", shpjegon ai.

Mbledhja e të dhënave të shoqëruara me dokumente/ Një nga programet, i instaluar nga i famshmi Patriot Act i votuar në vitin 2001, parashikon mbledhjen e të dhënave me dokument të bisedave telefonike duke i detyruar operatorët telefonikë amerikanë t'ia japin NSA-së këto të dhëna që përfshijnë numrat e thirrur si dhe orën dhe kohëzgjatjen e thirrjes.

Ishte mbledhja aksidentale e të dhënave rreth komunikimeve të amerikanëve të thjeshtë që shkaktoi stuhinë e kundërshtimit në Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe e shtyu Kongresin të përpiqej për t'i rregulluar më mirë aktivitetet e NSA-së.

Një program tjetër i quajtur Prism, që, sipas NSA-së, përbën "objektin e saj më të rëndësishëm", ka në shënjestër aktivitetet në internet të miliona njerëzve në botë në dëm të gjigantëve amerikanë të internetit si Microsoft, Apple, Google ou Facebook.

Këto shoqëri shqetësohen sot për humbjen e besimit të klientëve të tyre dhe kërkojnë një "reformë të praktikave qeveritare të mbikëqyrjes në botë".

NSA-ja regjistron gjithashtu çdo ditë lokalizimin e miliona celularëve, mendohet të ketë përgjuar celularët e liderëve të huaj, ndër të cilët atë të kancelares gjermane Angela Merkel, dhe të përdoret për spiunazh në shkallë të gjerë të aleatëve të saj.

Zemërimi i aleatëve/ Këto publikime e kanë vënë presidentin amerikan në një pozicion të parehatshëm ndaj aleatëve të tij evropianë, të Brazilit apo edhe të Meksikës, edhe pse zyrtarët amerikanë nxituan të theksonin se aleatët e Uashingtonin i përfitonin drejtpërdrejt nga zbulimet e NSA-së, me të cilët ata bashkëpunojnë në mënyrë të thelluar.

"Reagimet ndërkombëtare kanë qenë çuditërisht të rezervuara sepse zyrtarët e huaj e dinë se shërbimet e zbulimit zhvillojnë aktivitete të ngjashme", shprehet, Karen Kornbluh, eksperte pranë Council on Foreign Relations (CFR).

Sipas saj, "kërcënimi kryesor afatgjatë" lidhur me lirinë e navigimit në internet. "Zbulimet e Snowdenit mund të shërbejnë si justifikim për disa qeveri lidhur me kontrollet e tepruara që ato ushtrojnë ndaj fluksit të të dhënave", shpjegon ajo.

Deri tani, vetëm 1 për qind e 58 000 dokumenteve të dhëna nga Snowden janë publikuar në internet, sipas një zyrtari të së përditshmes "Guardian". Por, për James Lewis, më e keqja e stuhisë mund të ketë kaluar.

"Shtypi do të jetë në gjendje të publikojë disa detaje të veçanta që do t'u shkaktojnë një dëm të paimagjinueshëm programeve de mbledhjes së të dhënave, por në planin politik, efekti është dhënë tashmë gjerësisht", thotë ai.

Por, fuçia e shpuar e Danaidëve vazhdon të derdhet: shtypi zbuloi të hënën se Uashingtoni dhe Londra spiunonin platformat e lojërave në internet, si "World of Warcraft", duke shprehur shqetësimin se disa ekstremistë mund t'i përdorin ato për të komunikuar dhe planifikuar atentate. Na ndiqni dhe në Facebook dhe Twitter

HermesNews - ©2013

Dërgo me email | Stampo artikullin