09/12/2013 21:50:23

Harito për reformën e RTSHsë

Tryezë e rrumbullakët për reformimin e Transmetuesit Publik në Shqipëri

TIRANE - Është kënaqësi për mua të jem e ftuar sot në këtë takim të rëndësishëm mbi reformimin e televizionit publik. Me këtë rast falënderoj OSBE-në dhe Institutin Shqiptar të Medias për organizimin e kësaj tryeze.

Ky takim vjen menjëherë pas Konferencës së tretë Rajonale për median në Evropën Juglindore, të zhvilluar nga OSBE në Tiranë, më 18-20 shtator 2013. Në këtë konference shumë mesazhe dhe rekomandime të rëndësishme u dhanë dhe ndër to kryefjala ishte:
- reformimi i televizionit publik,
- përshpejtimi i procesit të dixhitalizimit dhe
- pavarësia e rregullatorit.

Këto mesazhe të qarta përputhen plotësisht me ato çfarë Qeveria e re ka vendosur në programin e saj: të punojë për garantimin e lirisë së medias, pluralizimit të saj, depolitizimin e rregullatorit
dhe mbështetjen e procesit të dixhitalizimit.


Rëndësia e Televizionit Publik dhe roli i veçantë që ai duhet të zërë në tregun mediatik shprehet qartë edhe në Protokollin e Amsterdamit të Bashkimit Evropian. Po e citoj:
“sistemi i televizionit publik në shtetet anëtare është direkt i lidhur me demokracinë, nevojat kulturore dhe sociale të çdo shoqërie dhe me nevojat për pluralizmin e medias”.

Në tërësi përgjegjësia e televizionit publik lidhet me disa drejtime kryesore si:
- të qënit: universal, pra i aksesueshëm për çdo qytetar,
- sigurimin e diversitetit: ofrimi i një larmie programesh për audienca të ndryshme si dhe një larmi tematikash,
- të jetë i pavarur në formimin e ideve dhe shprehjen e tyre,
- në kushtet e një tregu mediatik konkurrues është edhe dallueshmëria, pra të ofrojë shërbime që e bëjnë atë të dallueshëm nga ofruesit e tjerë mediatikë.

Në ligjin e ri për median audiovizive, aprovuar këtë vit, dhe me një kontribut të institucioneve ndërkombëtare të BE-së, të Këshillit të Evropës dhe OSBE-së, ka kërkesa të qarta për përgjegjësinë e televizionit publik si:
- kërkesat për mbulim universal deri në 95-99% të popullsisë,
- kërkesa për programe të larmishme,
- realizimin e programeve të pavarura, etj.

Por, shtrohet pyetja, a përmbush televizioni publik këtë mision në mënyrën e duhur?

Në raportin e Komisionit Evropian, publikuar në prill të këtij viti për situaten e medias në vendet e Ballkanit dhe Turqisë, një nga problemet kryesore është nevoja e reformës strukturore të televizioneve publike.

Në raport, cilësohet se struktura e televizioneve publike është sipas një modeli të vjetër, me shumë staf dhe se ka shumë hapësirë për përmirësimin e efiçencës së punës së tyre. Reforma strukturore duhet të synojë të shpenzohen më shumë para për programet dhe më pak për administratën dhe suportin teknik.

Në të njëjtën kohë, në Shqipëri dhe në vendet e rajonit, televizionet publike, si edhe te tjerat, janë në përballje me sfidën e dixhitalizimit, mënyrat e realizimit të financimit dhe operimit për të realizuar misionin e tyre të rëndësishëm në një treg konkurues mediatik.

Zhvillimi i një sistemi serioz, të pavarur dhe sistematik audimetrie është domosdoshmëri për të patur një vizion faktual dhe të padeformuar mbi këtë treg.

Reforma e RTSH-së mund të zhvillohet krejt e pavarur nga procesi i kalimit në transmetimeve numerike. Të dyja janë të domosdoshme dhe emergjente. Por, nga njëra anë, afatet e kalimit ne transmetime dixhitale – qershor 2015 - na detyrojnë t’i bëjme të dyja njëherësh dhe në paralel; nga ana tjetër kalimi total në transmetime dixhitale e ndryshon krejt peizazhin audiovizual, siç ka ndodhur në të gjitha vendet.

Dixhitalizimi duhet parë si oportunitet, për të transmetuar më shumë kanale, për të rritur larminë e programeve dhe cilësinë e tyre. Njëkohësisht, duhet të jemi realistë, pasi është një reformë e vështirë. Një tentativë për dixhitalizimin e RTSH-së dështoi nga qeveria paraardhëse jo më larg se ne verën e këtij viti.

Ideale do të ishte të gjenim konsensus, por nëse kjo është e pamundur të paktën të ketë konsideratë serioze të gjithë aktorëve të tregut dhe shkëmbim të hapur me ta, për të konstatuar interesat divergjente dhe për të marrë vendime të mbeshtetura në arsye dhe të mirëargumentuara.

Është e qartë se procesi nuk do të funksionojë nëse bëhet kundra njërit apo tjetrit. Për këtë arsye, kemi ngritur para disa javësh nje grup teknik pune, me kërkesë të operatorëve privatë dhe me pjesëmarrjen e AMA, AKEP, RTSH sigurisht e për të optimizuar nëse është e mundur planin e caktimeve frekuencore, pa lëvizur sigurisht pjesën e Shqipërisë në marrëveshjen Ge 06.
Për më tepër, një proces i mirëkoordinuar do të sjellë përfitim për të gjithë duke garantuar një treg të ndershëm e pluralist, një media demokratike dhe larg ndikimeve politike.

Një rezultat i parë i këtij grupi, në konsensus me gjithë aktorët e transmetimeve dixhitale dhe në mbrojtje të konsumatorit, është vendimi që do të nxjerrë në ditët që vijnë për ndalimin e importit të TV dhe dekoderave që funksionojnë vetëm me normën e vjetër DVBT/ MPEG2.

Përse? Sepse duke e kryer dixhitalizimin me normen e re, përfitojme nga avancimi i teknologjisë për të patur më tepër kanale për të njëjtin spekter frekuencash. Spektri i frekuencave është pasuri kombëtare. Kështu është në çdo vend. Ai është tepër i çmuar.

Ndaj, ne po vendosim që sot për të minimalizuar efektin në treg, pas dy vjetësh. Për të përdorur sa më mirë frekuencat në të mirë të të gjithë operatorëve të tregut por në rradhë të parë në shërbim të qytetarëve shqiptarë.

Spektri i frekuencave dhe broadband është prioriteti i Qeverise.

Do më lejoni me disa fjalë përse shërben Dividendi Dixhital që do të lirohet ne qershor 2015. Duket si fjalë pak barbare, po është një transformim teknologjik që do të transformojë sërish jetët tona, ashtu siç e transformuan celularet në vitet 2000. Shërben për broadband mobile dhe do t’ju jap vetëm një shifër
sipas statistikave të ITU, 10% rritje ne broadband sjell 1,4% rritje në GDP-në e vendit.

Si përfaqësues i Qeverisë, përgjegjëse për ndërmarrjen e nismave për zhvillimin e rrjeteve të komunikimeve elektronike që mbështesin transmetimet audiovizive, shprehem se do bëjmë të gjithë kujdesin e nevojshëm dhe japim mbështetjen e duhur për të garantuar kryerjen në afat të procesit të dixhitalizimit të TVSH-së, krahas reformimit të domosdoshëm të tij për të pasur një televizion publik larg ndikimit nga politika dhe në përmbushje të plotë të misionit të tij të rëndësishëm.

Ky është një proces, ku RTSH duhet të marrë gjithë përgjegjësinë e saj dhe te jetë lokomotiva e procesit, sepse bëhet fjalë për mbijetesën e vet.

Të mos harrojmë që sfidën e konkurrencës, TV nuk e kanë vetëm ndërmjet tyre, por në një perspektive 10-vjeçare sfidën e kanë me konkurrencën e web TV, videos ne Internet dhe TV on demand. Nëse doni të dini kujt do t’i ngjajë TV nesër, shikoni si konsumojnë TV adolëshentët e sotëm: seri televizive...por në internet.

Konkurrentët kryesorë janë operatorët telefonike me triple-play dhe katalogët e Video on Demand, televizorët e lidhur në Internet dhe TV on mobile.
Reforma e RTSH-së do ta ketë sensin e saj nëse merr parasysh këto zhvillime. Na ndiqni dhe në Facebook dhe Twitter

Komunikatë për shtyp

Dërgo me email | Stampo artikullin