Video
05/04/2013 19:11:05
Qeveria nėnshkruan marėveshjen TAP
Konsorciumi i Shah Deniz duhet tė pėrzgjedhė gjatė muajit Qershor mes TAP dhe Nabucco, gazsjellėsin qė do tė transportojė gazin drejt Europės
TIRANE - Ministri i Ekonomisė, Tregtisė dhe Energjetikės, Florjon Mima, nėnshkroi tė premten nė Tiranė marrėveshjen me Drejtorin e Pėrgjithshėm tė TAP-it, Kjetill Tungland, pėr projektin e Gazėsjellėsit Trans-Adriatik (TAP).
Ministri i sapoemėruar tha se zbatimi i tij, nė rast se do tė zgjidhet fitues, do tė ndikojė nė mėnyrė progresive nė ekonominė vendase.
Drejtori i projektit TAP, Kjetill Tungland, u shpreh se mbėshtetja e treguar nga qeveria shqiptare, rrit mundėsitė e pėrzgjedhjes sė projektit pėr transportimin e gazit nga fusha e Shah-Deniz II nė Azerbajxhan.
Tungland ka garantuar gjithashtu, edhe mbėshtetje teknike dhe logjistike tė qeverisė shqiptare pėr hartimin dhe vėnien nė zbatim tė strategjisė kombėtare tė gazifikimit.
Konsorciumi i Shah Deniz duhet tė pėrzgjedhė gjatė muajit Qershor mes TAP dhe Nabucco, gazsjellėsin qė do tė transportojė gazin drejt Europės. TAP ka mundėsitė mė tė mira pėr shkak tė marrėveshjeve qė ka nėnshkruar me palėt pritėse, kohės sė shkurtėr tė zbatimit tė projektit, etj.
Zbatimi i projektit tė TAP-it i ofron Shqipėrisė mundėsi furnizmi me gaz tė lirė. Investimi qė do tė kryhet nė Shqipėri pėrmes zbatimit tė kėtij projekti, llogaritet mbi 2 miliardė dollarė dhe gjatė ndėrtimit dhe funksionimit tė tij do tė punėsohen mbi 20 mijė qytetarė shqiptarė.
Ndėrtimi i gazsjellėsit do tė zgjasė katėr vjet dhe pas pėrfundimit do tė transportojė 10 milionė metėr kub gaz. Projekti ėshtė parashikuar qė tė transportojė dyfishin e kėsaj sasie.
Pas nėnshkrimit tė marrėveshjes, Drejtori i Pergjithshėm, Kjetill Tungland, falėnderoi qeverinė shqiptare pėr mbėshtetjen teksa shtoi se projekti TAP do tė hapė vende tė reja pune.
Ky projekt, veēanėrisht pėr Shqipėrinė, paraqet mundėsi pėr diversifikimin e burimeve tė energjisė, pėrmes gazifikimit tė vendit. Shteti shqiptar, i pėrfshirė nė negociata intensive me konsorciumin TAP, ėshtė angazhuar pėr tė krijuar lehtėsi nė zbatimin e projektit, duke krijuar lehtėsitė ligjore dhe infrastrukturore pėr projektin. Gazsjellėsi Trans Adriatik do tė sjellė gazin natyror nga fusha e Shah Deniz 2 nė detin Kaspik, nė Europėn Perėndimore.
Gazsjellėsi Trans Adriatik (TAP) ėshtė njė projekt gazsjellėsi pėr gazin natyror. Gazsjellėsi do tė transportojė gazin nga fusha e Shah Deniz-it nė Azerbajxhan nėpėrmjet Greqisė dhe Shqipėrisė dhe pėrmes Detit Adriatik nė Italinė Jugore dhe mė tej nė Europėn Perėndimore.
Projekti ka si qėllim rritjen e sigurisė sė furnizimit, dhe larmishmėrinė e furnizimit me gaz pėr tregjet europiane. TAP-i do tė hapė tė ashtuquajturin Korridorin Jugor tė Gazit pėr nė Europė dhe do tė krijojė njė treg tė ri pėr gazin natyror nga Deti Kaspik.
Projekti ėshtė hartuar pėr tė zgjeruar kapacitetin e transportimit nga 10 nė 20 miliardė metėr kub normal nė vit. TAP parashikon edhe njė rrjedhje fizike tė kundėrt deri nė 80 pėr qind, si dhe mundėsinė e zhvillimit tė depozitave tė gazit natyror nė Shqipėri, pėr tė pėrforcuar mė tej sigurinė e furnizimit gjatė ndonjė ndėrprerjeje operative tė shpėrndarjeve tė gazit.
TAP-i po pret qė tė pėrzgjidhet si zgjidhja e preferuar e transportit tė gazit nga konsorciumi i Shah Deniz nė Azerbajxhan nė vitin 2013. Pas marrjes sė vendimit pėrfundimtar tė investimit pėr gazsjellėsin dhe tė gjitha miratimeve tė nevojshme, TAP-i do tė fillojė ndėrtimin e gazsjellėsit (parashikohet nė 2015).
Rruga e kalimit tė TAP-it nė Shqipėri u identifikua gjatė studimeve tė gjera tė pėrcaktimit tė rrugės sė kalimit tė gazsjellėsit nė vitet 2009-2012. Nė veēanti, vėmendje e veēantė iu kushtua shmangies sė mjediseve natyrore tė ndjeshme.
Gazsjellėsi TAP nė Shqipėri do tė jetė rreth 209 kilometra i gjatė nė tokė dhe 60 kilometra nė det nė pjesėn e Shqipėrisė nė Detin Adriatik, me njė vlerė investimi qė arrin nė rreth 2 miliard dollarė.
TAP - Aksionerėt e TAP-it janė "Axpo" nga Zvicra (42,5%), "Statoil" nga Norvegjia (42,5%) dhe "E.ON Ruhrgas", nga Gjermania (15%)
Shah Deniz - Aksionerėt janė BP (kompania britanike "British Petroleum"), "Statoil" dhe shoqėria shtetėrore azere SOCAR dhe "Total".
"Nabucco" - Korporata bullgare e energjisė (BEH), OMV (Austria) MOL (Hungaria) FGSZ (Turqia) dhe rumunėt e "Transgaz".
Anashkalimi - "Nabucco" nis nė Turqi dhe kalon pėrmes Bullgarisė, Rumanisė dhe Hungarisė pėr tė pėrfunduar nė Austri, pra e anashkalon Shqipėrinė.
Gjurma - Projekti i gazsjellėsit TAP, qė mbėshtetet nga qeveria shqiptare kalon nė Turqi, Greqi dhe pėrmes Shqipėrisė pėrfundon nė Itali.