11/03/2013 17:44:56

10 vjet pas vrasjes së Zoran Xhinxhiç

Nga Katarina Subasic

BEOGRAD - Serbia shënon nesër 10-vjetorin e vrasjes së kryeministrit reformist pro-evropian, Zoran Xhinxhiç, koshiente se atentati që i kushtoi jetën ka ngadalësuar në mënyrë domethënëse modernizimin e vendit dhe rrugën drejt një anëtarësimi në Bashkimin Evropian.

Konsideruar si John F. Kennedy serb, Zoran Xhinxhiç, kryeministri i parë i një qeverie serbe i zgjedhur në mënyrë demokratike në Serbinë post komuniste, bie preh e plumbave të një snajperi në mesditë para hyrjes në selinë e qeverisë në Beograd më 10 mars 2003, dy vjet pas marrjes së funksionit. Ai në atë kohë ishte 50 vjeç.

Qëllimi i vrasësve, një grup i oficerëve të policisë së elitës lidhur me krimin e organizuar, ishte ndërprerja e zbatimit të programit të tij ambicioz të reformave që parashikonin afrimin e vendit të tij në Evropë, në atë kohë i izoluar në skenën ndërkombëtare, për shkak të rolit në luftërat e përgjakshme që shkatërruan ish-Jugosllavinë në vitet 1990.

"Xhinxhiç ia kushtoi pjesën më të madhe të kohës së tij misionit për transformimin e Serbisë në një vend të respektueshëm'', kujton Cedomir Jovanovic, një prej bashkëpunëtorëve ët tij më të afërt. Me profesion filozof, Xhinxhiç ishte përfshirë në politikë që në moshë të re. Ai kishte qenë truri i një kryengritjeje popullore që, në muajin tetor të vitit 2000, ishte përqendruar në eliminimin e pushtetit të burrit të hekurt ët Serbisë, të plotfuqishmit Slobodan Millosheviç.

Qeveria e tij ishte përballur me dy pengesa të mëdha, bashkëpunimin me gjykatën penale ndërkombëtare për ish-Jugosllavinë (TPIY) dhe problemin e Kosovës. Serbia që prej asaj kohe lirohet nga detyrimet e saj kundrejt TPIY pasi i personi i fundit prej të akuzuarve nga drejtësia ndërkombëtare u transferua në TPIY në vitin 2011.

Por ajo vazhdon të përballet me problemin më të mprehtë të Kosovës, që shpalli pavarësinë në vitin 2008 dhe që beogradi refuzon ta njohë.Kryeministri aktual serb, Ivica Dacic, ish-zëdhënës i Slobodan Millosheviçit dhe kundërshtari më i ashpër politik i Zoran Xhinxhic, është angazhuar sot në negociaat me kryeministrin kosovar, Hashim Thaçi, nën drejtimin e Bashkimit Evropian që parashikon normalizimin e marrëdhënieve dypalëshe.

Progreset në këtë dialog janë kushtet kryesore të paraqitura nga Bruskeli për Serbinë, kandidate për anëtarësimin në BE që prej muajit mars të viti 2012, për sigurimin e një datë përsa i përket fillimit të negociatave për anëtarësimin në BE.

"Dhjetë vjet pas kësaj vrasjeje, Serbia po përballet me të njëjtat sfida me të cilat ishte përballur dhe qeveria Xhinxhiç", shprehet së fundi Daciç në një artikull të publikuar nga e përjavshmja NIN. "Serbia nuk e di ku janë kufijtë e saj, në cilin territor ajo ushtron realisht sovranitetin e sajt'', shton ai.

"Jam i bindur se Zoran Xhinxhiç do të përshëndeste atë që ne, kundërshtarët e tij politikë, po bëjmë sot për zgjidhjen e problemit ët Kosovës dhe për anëtarësimin e vendit në BE.

Ilija Vujacic, profesor në fakultetin e shkencave politike, thekson se ndryshimi kryesor mes Zoran Xhinxhiç dhe pasardhësve të tij konsiston në faktin se ai përpiqej për zgjidhjen e problemeve të tij, ndërkohë që zyrtarët në detyrë në ditët tona janë të detyruar nga komuniteti ndërkombëtar për gjetjen e zgjidhjeve.

"Xhinxhiç hapi shumë shpejt, që prej marrjes së funksionit, çështjen e Kosovës. Dhjetë vjet pas vdekjes së tij, problemi vazhdon të jetë pa zgjidhje'', deklaroi ai.

Për Zoran Zivkoviç, ish-krahu i djathtë i Zoran Xhinxhiç, vrasja e tij ka ndalur plotësisht Serbinë. "Nëse do ta kishin lënë të jetonte, jam shumë i bindur se Serbia do të ishte bërë pjesë e Bashkimit Evropian në të njëjtën kohë me Kroacinë fqinje, vend që do të bëhet shteti i 28-të anëtar i Bashkimit Evropian'', theksoi ai.

Zoran Xhinxhiç nuk ishte shumë popullor gjatë mandatit të tij për shkak të reformave të ashpra që ndërmori dhe veçanërisht vendimit të tij për të arrestuar dhe për të transferuar Slobodan Millosheviçin në TPIY në vitin 2001.

Megjithatë, vrasja e tij është rrënjosur thellë në mendje dhe qindra mijëra persona morën pjesë në funeralin e tij. Që prej asaj kohe, reputacioni i tij vetëm është rritur.

"Ai na dha shpresën për një të ardhme më të mirë, por kjo shpresë vdiq bashkë me të'', theksoi Dubravka Kovacevic, 47 vjeçe, mama e dy fëmijëve. Nesër, mijëra mbështetës të Zoran Xhinxhiç, do të parakalojnë në qendrë të Beogradit, ashtu si çdo vit që prej vrasjes së tij, për t'i bërë homazhe.

HermesNews - ©2013

Dërgo me email | Stampo artikullin