13/02/2013 18:16:51

Banka, parashikime pozitive per ekonomine

Recesioni ekonomik në vendet partnere do të vijojë të kushtëzojë rritjen e eksporteve. Ecuria e tyre gjatë dy viteve të fundit është mbështetur nga nënçmimi real i kursit të këmbimit dhe nga faktorë të përkohshëm të ofertës

TIRANE - Banka e Qendrore, parashikon përmirësim gradual të ekonomisë shqiptare gjatë dy viteve të ardhshme, ndërkohë që ecuria e saj, do të jetë subjekt i rreziqeve të shtuara që lidhen me krizën ekonomike në eurozonë.

Sipas raportit të politikës monetare, të publikuar së fundi nga BSH-ja, tendencat kryesore të pritura në një periudhë afatmesëm përfshijnë ngushtimin gradual të hendekut negativ të prodhimit, ruajtjen e inflacionit pranë objektivit të Bankës së Shqipërisë, vijimin e korrektimit gradual të deficitit të llogarisë korente dhe ruajtjen e një mjedisi të qëndrueshëm financiar.

Në mbështetje të këtyre zhvillimeve, në sistemin financiar, krahas konsolidimit të mëtejshëm të bilanceve, parashikohet një rritje e mëtejshme e ndërmjetësimit financiar ndonëse me ritme më të ulëta se mesatarja e vet historike.

Sipas BSH-së, rritja ekonomike gjatë vitit 2013 pritet të përfitojë nga ruajtja e stimulit monetar dhe nga stimuli më i lartë fiskal. Ndërkohë që konsumi dhe investimet private pritet të gjenerojnë një kontribut pozitiv në rritjen ekonomike. Nga pikëpamja e shëndetit financiar, Banka Qendrore parashikon që, si bizneset ashtu edhe konsumatorët shqiptarë rezultojnë me bilance të shëndosha, falë rritjes së kursimeve të familjeve, evitimit të çrregullimeve të mëdha në treguesit e punëzënies, dhe fleksibilitetit të biznesit në kontrollin e kostove të tyre, thekson BSH.

Rritja e kursimeve financiare dhe ruajtja e forcës së punës përbëjnë premisa pozitive për ruajtjen e potencialit të rritjes në një periudhë afatmesme. Megjithatë, gjatë vitit 2013, konsumi privat do të mbetet nën ndikimin negativ të perceptimit të lartë të rrezikut për realizimin e të ardhurave, rikuperimit të ngadaltë të ndërmjetësimit financiar dhe flukseve hyrëse të pasigurta nga jorezidentët.

Recesioni ekonomik në vendet partnere do të vijojë të kushtëzojë rritjen e eksporteve. Ecuria e tyre gjatë dy viteve të fundit është mbështetur nga nënçmimi real i kursit të këmbimit dhe nga faktorë të përkohshëm të ofertës. Me gjithë pasigurinë dhe problematikën që ka ruajtja e një ritmi të lartë të rritjes së eksporteve, tendenca e zëvendësimit të importeve me prodhimin vendas pritet të japë një kontribut pozitiv në korrektimin e deficitit tregtar dhe në rritjen ekonomike.

Kreditimi i ekonomisë do të mbështetet nga gjendja e mirë e likuiditetit të sistemit bankar, akumulimi i qëndrueshëm i kursimeve private dhe shkalla e mirë e kapitalizimit të sektorit bankar. Megjithatë, ritmet e kreditimit pritet të mbeten të ulëta gjatë vitit 2013, me një përmirësim të vogël krahasuar me ecurinë e vitit 2012.

Makroekonomia dhe inflacioni/ Gjatë gjysmës së dytë të vitit 2012, ekonomia shqiptare u karakterizua nga rritje e ngadaltë e prodhimit dhe e punësimit si dhe nga presione inflacioniste në rënie. Sipas të dhënave nga INSTAT, aktiviteti ekonomik në vend është përmirësuar në tremujorin e tretë, duke shënuar rritje vjetore prej 2.7%. Përmirësimi i kërkesës agregate ishte më i balancuar, duke gjetur mbështetje si nga kërkesa e huaj ashtu dhe nga ajo e brendshme.Aktiviteti ekonomik dhe kërkesa agregate u zgjeruan me ritme më të shpejta në tremujorin e tretë. Pas rritjes së ulët prej 1.0% në gjysmën e parë të vitit, prodhimi i brendshëm bruto regjistroi një rritje vjetore prej 2.7% në tremujorin e tretë të tij.Sektori i shërbimeve vijoi të mbetet kontribuuesi kryesor në rritjen ekonomike për këtë periudhë. Ky sektor gjeneroi një vlerë të shtuar rreth 4.5% më të lartë.

Tregu i Banesave/ Indeksi i çmimit të banesave vijoi të jetë në rënie për të dytin tremujor radhazi, në tremujorin e katërt. Gjatë kësaj periudhe, ky indeks ra me rreth 9.7% në terma vjetorë. I deflatuar me indeksin e çmimit të konsumit, ndryshimi vjetor real në këtë tremujor ishte -11.9%. Indeksi i qirasë për Tiranën shënoi një rënie të theksuar me rreth 12.3% në terma nominalë vjetorë, duke konfirmuar prirjen e nisur që nga tremujori i kaluar. Në terma vjetorë realë, indeksi i qirasë u ul me rreth 14.5%.

Tregtia në mallra/ Të dhënat mbi ecurinë e bilancit të tregtisë së jashtme në mallra të vendit tonë për periudhën janar – nëntor 2012, dëshmojnë për ngushtim të deficitit tregtar me përafërsisht 7.5% në terma vjetorë nominalë. Ngushtimi i deficitit tregtar për periudhën rezultoi rreth 12.6% krahasuar me një vit më parë.Importet në vlerë drejt vendit tonë kanë vijuar prirjen e qëndrueshme rënëse të shfaqur që në muajt e parë të vitit, duke rezultuar rreth 1.5% më të ulëta (në terma vjetorë) për periudhën janar-nëntor 2012. Ecuria e eksporteve gjatë 11 mujorit të parë të vitit 2012 u karakterizua përgjithësisht nga norma rritjeje të kënaqshme edhe pse më të moderuara, krahasuar me ato të shënuara në dy vitet paraardhëse. Rritja e eksporteve me rreth 8.7% në terma vjetorë u përcaktua në masën më të madhe nga eksporti i mallrave të përfshirë në kategorinë "Lëndë djegëse minerale, vajra dhe dylle minerale".

Tregu i punës/ Norma e papunësisë ka qëndruar në nivelet e fundvitit 2011, duke u luhatur rreth vlerës 13.3%. Punësimi ka regjistruar rritje modeste prej 0.3% këtë nëntëmujor. Ndërkohë, pagat kanë rënë si në terma realë ashtu edhe në terma nominalë.

Ecuria e depozitave/ Stoku i depozitave të sistemit bankar në fund të muajit nëntor rezulton rreth 6.9% më i lartë se një vit më parë. Raporti i depozitave në total ndaj parasë së gjerë në fund të muajit nëntor qëndron në rreth 83.3%, një ndër vlerat më të larta historike.

Kredia/ Kredia për ekonominë ka shfaqur ecuri të dobët gjatë vitit 2012, veçanërisht pas tremujorit të parë të tij. Pas zgjerimit të pakët në tremujorët e dytë e të tretë të vitit, kredia u tkurr ndjeshëm në muajin tetor, ndërkohë që regjistroi një fluks të ulët pozitiv në muajin nëntor. Këto zhvillime kanë sjellë ngadalësimin e shpejtë të rritjes vjetore të saj përgjatë vitit 2012. Në muajt tetor e nëntor, rritja vjetore e kredisë rezultoi 4.0%, nga 5.5% që shënonte në fund të tremujorit të tretë dhe nga 12.2% që shënonte në fund të vitit 2011.

HermesNews - ©2013

Dërgo me email | Stampo artikullin